Warmtepomp-update 1e kwartaal 2025
Samenvatting: De nieuwe warmtepomp presteerde uitstekend tijdens de winter van 2024/2025, met een significante daling van het gasverbruik. Vergeleken met de oude warmtepomp was er een reductie van 96%, en ten opzichte van verwarmen met gas in 2019/2020 zelfs 99%. De warmtepomp leverde 13.720 kWh aan warmte, met een SCOP van 3,3 over de hele winter. Extra isolatie van de spouwmuren resulteerde in een 16% lagere warmtebehoefte. Ondanks een toename in elektriciteitsverbruik, was er een kostenbesparing van € 1.580 op verwarming. De doelstelling van 90% minder fossiele brandstoffen werd ruimschoots gehaald.
Lees verder voor een uitgebreide toelichting.
Met het einde van het 1e kwartaal van 2025 eindigde ook de winterperiode van 2024/2025. Hoe heeft de nieuwe warmtepomp het deze winter gedaan? We kijken naar de prestaties van de afgelopen 6 maanden, en vergelijken die met de oude warmtepomp, en met de situatie voordat we in 2021 begonnen met de verduurzaming van de verwarming.
Deze update gaat achtereenvolgens over:
- Hoeveel energie (elektriciteit) heeft de warmtepomp gebruikt en hoeveel warmte is er geleverd?
- Wat was de SCOP in de afgelopen maanden, en de hele winter?
- Wat was de vermindering van het gasgebruik ten opzichte van de vorige winter?
- Wat was de vermindering van het gasgebruik ten opzichte van 2019/2020?
- Wat was het effect van extra isoleren?
- Hoe verhouden de resultaten zich tot onze doelstellingen?
Energie gebruik en warmte levering
Laten we eerst eens kijken naar de hoeveelheid energie die de warmtepomp heeft gebruikt, en de hoeveelheid warmte die daarmee is opgewekt.
Meetverschillen opgenomen vermogen
In mijn vorige update maakte ik melding van een meetverschil tussen het opgenomen vermogen door de buitenunit, zoals gemeten via een kWh meter in de meterkast, en het gebruikte vermogen zoals dat wordt gerapporteerd via de API en de app van de warmtepomp fabrikant. Ik heb daar ook een issue over aangemaakt in de Github repository van Home Assistant (dat is het home automation systeem dat ik gebruik), en de fabrikant is ermee aan de slag gegaan. Sinds 17 maart 2025 is het gerapporteerde vermogen dat ik via de API kan opvragen nagenoeg gelijk aan wat ik zelf meet met de kWh meter. Voor deze update maak ik voor het opgenomen vermogen (en dus ook de gebruikte energie) nog gebruik van de metingen van mijn eigen meters.
Ik zeg ‘meters’ want voor de hoeveelheid gebruikte elektrische energie neem ik de som van de energie die is gebruikt door de buitenunit, de binnenunit inclusief hoofd-circulatiepomp, en de twee ondersteunende circulatiepompen voor de twee afzonderlijke circuits. In feite sorteer ik daarmee voor op de berekening van de SPF (Seasonal Performance Factor) na afloop van de hele periode van 12 maanden van een ‘stookseizoen’.
De metingen
Volgens de beschikbare informatie zoals hiervoor beschreven, komen de volgende meetresultaten naar voren:
| periode | Elektriciteit in (kWh) | Warmte uit (kWh) | SCOP |
| oktober 2024 | 250 | 891 | 3,6 |
| november 2024 | 636 | 2.126 | 3,3 |
| december 2024 | 714 | 2.570 | 3,6 |
| totaal 4e kwartaal 2024 | 1.600 | 5.587 | 3,5 |
| januari 2025 | 1.005 | 3.170 | 3,2 |
| februari 2025 | 928 | 2.880 | 3,1 |
| maart 2025 | 605 | 2.083 | 3,4 |
| totaal 1e kwartaal 2025 | 2.538 | 8.133 | 3,2 |
| totalen winterperiode | 4.138 | 13.720 | 3,3 |
Voor een winterkwartaal, met in februari zelfs een paar nachten met matige vorst tot wel minus 9 graden Celsius, zijn dit geen onverwachte uitkomsten. In maart 2025 was het extreem zonnig weer, en door de warmte die met het zonlicht in huis komt, was er overdag een stuk minder verwarming nodig. Dat is duidelijk terug te zien in de cijfers. De warmtepomp is in maart vooral ’s nachts actief geweest, dan is de buitenlucht kouder en dus is de COP ook lager.
Om te kunnen beoordelen hoe de warmtepomp over een compleet seizoen gepresteerd heeft, zullen we nog even geduld moeten hebben. Pas na afloop van een totale periode van 12 maanden (dus in dit geval oktober 2024 tot en met september 2025) kunnen we de berekening van de SPF (Seasonal Performance Factor) gaan maken.
Vermindering gasgebruik ten opzichte van vorige winter (oude warmtepomp)
Over de hele winterperiode van 6 maanden was het gasgebruik dat kan worden toegerekend aan verwarmen:
| periode | 2023 (m³) | 2024 (m³) | verandering |
| oktober | 10 | 0 | – 100% |
| november | 34 | 7 | – 79% |
| december | 90 | 0 | – 100% |
| totaal 4e kwartaal 2024 | 134 | 7 | – 95% |
| periode | 2024 (m³) | 2025 (m³) | verandering |
| januari | 145 | 5 | – 97% |
| februari | 68 | 3 | – 96% |
| maart | 43 | 0 | – 100% |
| totaal 1e kwartaal 2025 | 256 | 8 | – 97% |
| totaal 6 maanden | 390 | 15 | – 96% |
Na afloop van het 4e kwartaal 2024 was ik nog benieuwd hoe de nieuwe warmtepomp zou presteren in de echt koude wintermaanden. De daling van het gasgebruik ten behoeve van verwarming, 96% minder dan de vorige winterperiode, is zeer significant.
Vermindering gasgebruik ten opzichte van ‘vroeger’ (verwarmen met gas)
Nu kunnen we ook kijken naar het verschil in gasgebruik voor de hele winterperiode van 6 maanden, met de nieuwe warmtepomp, in vergelijking met het gemiddelde gasgebruik in 2018 tot en met 2020 toen we nog een traditionele HR-ketel voor de verwarming gebruikten:
| periode | 2019/2020 (m³) | 2024 (m³) | verandering |
| oktober | 150 | 0 | – 100% |
| november | 275 | 7 | – 97% |
| december | 336 | 0 | – 100% |
| totaal 4e kwartaal | 761 | 7 | – 99% |
| periode | 2019/2021 (m³) | 2025 (m³) | verandering |
| januari | 430 | 5 | – 99% |
| februari | 290 | 3 | – 99% |
| maart | 289 | 0 | – 100% |
| totaal 1e kwartaal | 1.009 | 8 | – 99% |
| totaal 6 maanden | 1.770 | 15 | – 99% |
Al met al dus een gigantische daling van het gasgebruik van 1.755 m³ over een periode van 6 maanden, van 1.770 naar 15 m³. In procenten: meer dan 99% daling!
Het effect van isoleren
De hiervoor genoemde daling komt overigens niet alleen door de warmtepomp. In de nazomer van 2021 hebben we ook de spouwmuren van ons huis nog laten isoleren, dat heeft zeker ook een verschil gemaakt. Dat kunnen we inschatten door te kijken naar het gemiddelde werkelijke gasgebruik in de winterperiodes van 2019 tot en 2021, vergeleken met de warmte die de afgelopen winterperiode met de warmtepomp is opgewekt, maar dan als we beide uitdrukken in kWh:
| periode | warmte 2019/2020 (kWh) | warmte 2024 (kWh) | verandering |
| oktober | 1.392 | 891 | – 36% |
| november | 2.552 | 2.126 | – 17% |
| december | 3.118 | 2.570 | – 18% |
| totaal 4e kwartaal | 7.062 | 5.587 | – 21% |
| periode | warmte 2019/2021 (kWh) | warmte 2025 (kWh) | verandering |
| januari | 3.990 | 3.170 | – 21% |
| februari | 2.691 | 2.880 | -+7% |
| maart | 2.682 | 2.083 | – 22% |
| totaal 1e kwartaal | 9.363 | 8.133 | – 13% |
| totaal winterperiode | 16.425 | 13.720 | – 16% |
Wat opvalt is dat er in februari 2025 meer warmte nodig was dan gemiddeld in februari in de jaren voor de verduurzaming. Dat komt omdat het die maand gedurende ongeveer 10 dagen echt winterweer was, met een sneeuwdek en matige vorst in de nachten.
De bovenstaande tabel laat duidelijk zien dat door de extra isolatie van de spouwmuren de warmtebehoefte van ons huis met zo’n 16% gedaald is.
Evaluatie doelstellingen versus resultaten
Onze doelstelling was om ons gebruik van fossiele brandstoffen in onze huishouding, en dus ook voor de verwarming, met minstens 90% te verlagen. Kostenbesparing is daarbij geen doel op zich, maar vaak blijkt verduurzaming ook nog eens lagere kosten oplevert. Randvoorwaarde was dat het totale kostenplaatje (investering en maandelijkse kosten) in ieder geval niet hoger zou worden. Een andere randvoorwaarde is en was dat het comfort minimaal hetzelfde moet blijven.
De afgelopen 6 maanden winterperiode is die doelstelling ruimschoots gehaald, ons gasgebruik dat kan worden toegerekend aan de verwarming is met meer dan 99% gedaald! Tegelijkertijd was er natuurlijk wel een flinke toename van het elektriciteitsverbruik, omdat een warmtepomp nu eenmaal op stroom werkt. Een deel daarvan wekken we zelf op met onze zonnepanelen, de rest komt van het net. Over de duurzaamheid van de stroom van het net kan veel gezegd worden, daar ga ik in andere blogs en artikelen nog aandacht aan besteden.
We hebben de afgelopen winterperiode door de nieuwe warmtepomp in totaal € 1.580 bespaard op de energiekosten voor de verwarming. Na afloop van de hele periode van 1 oktober 2024 tot en met 30 september 2025 ga ik de balans opmaken over een totaal jaar.
Qua comfort hebben we met de nieuwe warmtepomp niets te klagen. De temperatuur in huis was de hele winter bijzonder aangenaam, en heerlijk constant. De warmtepomp is bovendien ook zeer stil, alleen op de allerkoudste momenten als de warmtepomp op zijn hardst moet werken is er wat geluid te horen, alhoewel dat binnen eigenlijk niet waarneembaar is.
